طیّ الأرض باطنی

بسم الله الرّحمن الرّحیم

در دستورهای دینی آمده است که اگر سیئه‌ای مرتکب شدید، فوراً حسنه‌ای انجام دهید تا آن سیئه را جبران کند (1)؛ زیرا اگر سیئات متراکم شود، چرک و رَینی در جان انسان ایجاد و او را نابینا و ناشنوا می‌کند. برای این کار، ذکر دائمی خدا را توصیه کرده‌اند.

برخی دستورهای دینی وقت مشخصی دارد، مانند نماز:<<أنًّ الصًّلوهَ کانَت عَلَی المُؤمِنینَ کِتاباً مَوقُوتا>>(2)، اما ذکر خدا (موقوت) نیست و وقت مشخصی ندارد، زیرا در قرآن آمده است: <<یا أیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اذکُرُوا اللهَ ذِکراً کَثیراً>>(3)، دائماً به یاد حق باشید. این دوام یاد حق، سبب جلوگیری از غفلت می‌شود.

نقل است که حضرت رسول اکرم صل‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم از کنار باغی می‌گذشت، به باغدار که در حال غرس نهالی بود، فرمود: آیا دوست داری تو را از غرس و کشت سودمندتری آگاه کنم؟ عرض کرد آری! فرمود: درختی که تو کی‌کاری ثمرش موقت است، ولی اگردر هر بامداد و شامگاه بگویی: ((سبحان الله و الحمد لله و لا اله الا الله و الله اکبر))، خدای سبحان در برابر هر تسبیح، برای تو در بهشت، درخت‌های میواه‌ای غرس می‌کند که همواره میوه می‌دهد.(4)

امام باقر علیه‌السلام نیز فرمود: اگر کسی این تسبیحات چهارگانه را بگوید، خدای متعال چهار پرنده از این اذکار می‌آفریند که تا قیامت خدا را تسبیح و تقدیس و تهلیل می‌کنند: مَن قالَ سُبحانَ اللهِ وَ الحمد للهِ وَ لَا إلهَ إلّا اللهُ وَ اللهُ أکبر، خَلق الله مِنها أربَعه أطیار تسبّحه و تقدّسه و تهلّله إلی یَوم القیامه.

این نشانه تجسم اعمال است، پرندگانی را که خدا با این اذکار جهارگانه می‌آفریند، در آسمان و زمین نیستند، بلکه در فضای جان ذاکر و مسبّح پدید می‌آیند و پرواز می‌کنند. آن‌گاه مؤمن سالک، طیران را در درون خود می‌بیند و به جای اینکه ((طی الأرض)) ظاهری داشته باشد، ((طی الأرض و السماء)) باطنی دارد، یعنی در عین حال که در یک جا نشسته است ((جهانی است بنشسته در گوشه‌ای)).

منبع: عمل عرفانی در پرتو علم وحیانی

نویسنده: حضرت آیه الله جوادی آملی

 …………………………………………………………………..

1:أمالی طوسی، ص186.
2:سوره نساء، آیه103
3:سوره أحزاب، آیه41
4:المحاسن،ج1،ص37. بحارالأنوار،ج83،ص257
5:المحاسن، ج1،ص37. بحارالآنوار،ج90،ص172