چهاردهم: جوع و کم خوری

به اندازه ای که باعث بر ضعف نگردد و احوال را مشوّش ندارد . قال الصادق علیه السّلام : الجوع ادام المؤمن ، و غذاء الرّوح ، و طعام القلب . [60] زیرا گرسنگی موجب سبکی و نورانیّت نفس می گردد و فکر در حال گرسنگی می تواند به طیران درآید . غذای زیاد خوردن و سیر بودن ، نفس را ملول و خسته و سنگین می کند و از سیر در آسمان معرفت باز می دارد . صوم و روزه از عبادات بسیار ممدوح است ، و در روایت معراجیّه که خطاب و تکلّم خدا با حبیبش رسول الله صلّی اللّه علیه و آله بیان می شود و مصدّر به «یا احمد» است و در «ارشاد» دیلمی و هفدهم «بحار الأنوار» مفصّلا مذکور است ، خطابات عجیبی در باره جوع دارد و مزایای این امر را در سیر و سلوک به طرز شگفت انگیزی بیان می کند . مرحوم استاد قاضی – رضوان الله علیه – روایتی غریب در باره جوع بیان می فرمود و محصّلش آنکه :

«در زمان انبیاء سلف سه نفر رفیق گذرشان به دیار غربت افتاد ، شب فرارسید ، هر یک برای تحصیل غذا به نقطه ای متفرّق شدند لیکن با یکدیگر میعاد نهادند که فردا در وقت معیّن در آن میعادگاه یکدیگر را ملاقات کنند ، یکی از آنها میهمان بود و دیگری به میهمانی شخصی درآمد و چون سوّمی جائی نداشت با خود گفت به مسجد می روم و میهمان خدا می شوم ، و تا صبح در آنجا به سر برد و همچنان گرسنه باقی بود . صبحدم در میعاد خود هر سه نفر حضور یافتند و هر یک سرگذشت خود را بیان کردند . از جانب خدای تعالی به نبیّ آن زمان وحی رسید که به آن میهمان ما بگو : ما میهمانی این میهمان عزیز را قبول کردیم و خود میزبان او شدیم و برای او در صدد تهیّه بهترین غذاها برآمدیم لکن در خزانه غیب خود تفحّص کردیم بهتر از گرسنگی غذائی را برای وی نیافتیم» .