دعوت قرآن به تعقل و تزکیه تواماً

گرسنه گذاردن دل و باطن را از غذاهای روحانیّه معنویّه عالم غیب و انوار الهیّه ملکوتیّه جمالیّه و جلالیّه و قناعت کردن به سیر در کتابها و کتابخانه ها و مکتب ها و درس خواندن ها و درس دادن ها گرچه به اعلی درجه از اوج خود برسد ، سیر کردن عضوی است از اعضاء و گرسنه گذاردن عضوی بالاتر و والاتر .

دین قویم که بر صراط مستقیم است هر دو جنبه را رعایت می کند و قوا و استعدادهای نهفته انسان را از هر دو جهت تکمیل می نماید .

از سوئی ترغیب به تعقّل و تفکّر می کند ، و از سوی دیگر امر به اخلاص و تطهیر دل از زنگار کدورتهای شهوانی ، و آرامش دل و اطمینان و سکینه خاطر ، و پس از یازده سوگند عظیم و جلیل : قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَکَّاهَا * وَ قَدْ خَابَ مَنْ دَسَّاها [5] می سراید .

این آیات قرآنیّه که با جان انسان گفتگو دارد و با باطن انسان تکلّم می کند چگونه افرادی را از متفکرّین و مدرّسین و معلّمین مکتب فلسفه و استدلال دعوت به تعبّد و مراقبه و محاسبه نفس نموده تا با اخلاص در عمل برای رضای خدا طبق کلام رسول خدا : من أخلص للّه أربعین صباحا ظهرت ینابیع الحکمه من قلبه إلی لسانه [6] و [7] ، چشمه های جوشان معارف الهیّه از منابع دل آنها جاری و بر زبان آنها ساری شده و بالأخره سیل خروشان اندیشه ها و الهامات و واردات رحمانیّه از کانون وجودشان به حرکت درآمده است .